جستاری در توزیع، تکثیر، و آرشیو فیلم های مستند: منبع اطلاعاتی فراموش شده

هدف: هدف از اجرای این طرح بررسی امکانات و ارائۀ راهکارهایی برای راه اندازی و ادارۀ یک آرشیو متمرکز ملی از فیلم های مستند ایرانی به عنوان یکی از انواع منابع معتبر اطلاعاتی برای استفادۀ تمامی پژوهشگران است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با رویکرد پیمایشی – توصیفی تدوین شده است. برای گردآوری داده های مقاله از روش های مصاحبه و سندی – کتابخانه ای استفاده شده و پس از بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها به نتیجه گیری پرداخته شده است. یافته ها و نتایج پژوهش: فیلم مستند یکی از قدیمی ترین انواع فیلم است که تأکید خاصی بر بازنمون واقعیت دارد و معمولاً عاری از عنصر تخیل است. استناد به حقایق موجود و نزدیکی این نوع فیلم به واقعیت موجب شده که سازندگان فیلم های مستند پیش از ساختن این نوع فیلم دست به پژوهش های گسترده ای بزنند تا بتوانند آثار قابل قبولی در این حوزه ارائه کنند. به همین دلیل، می توان فیلم مستند را حاصل پژوهش به صورت تصویری دانست که جایگزین متن مکتوب شده است. از سوی دیگر، وجوه اشتراک زیادی میان یک فیلم مستند و یک مقالۀ علمی پژوهشی وجود دارد که در این مقاله به تشریح آنها پرداخته شده است. اما مشکلاتی که بر سر راه توزیع و تکثیری فیلم مستند، به عنوان اثری مستقل و دارای حقوق پدیدآورنده وجود دارد، موجب شده که این آثار از دسترس پژوهشگران ایرانی علاقه مند دور بمانند. به عنوان راهکاری برای حل این مشکل، امکان فراهم آوری آرشیوی جامع، متشکل از تمامی فیلم های مستند ایرانی در سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان پشتیبانی برای تمامی آرشیوهای موجود فیلم مستند و به منظور استفادۀ تمامی پژوهشگران ایرانی مورد بررسی قرار گرفته است.